فیبریلاسیون دهلیزی چیست؟ | علائم و درمان فیبریلاسیون دهلیزی

مقالات

تازه ترین خبرها

فیبریلاسیون دهلیزی یکی از شایع‌ترین انواع آریتمی (ریتم‌های نامنظم قلب) است. خطر ابتلا به فیبریلاسیون دهلیزی با افزایش سن افزایش می‌یابد. فیبریلاسیون دهلیزی باعث می‌شود که ضربان قلب نامنظم و گاهی بسیار سریع‌تر از حد طبیعی باشد. این اتفاق می‌تواند باعث احساس خستگی، سبکی سر یا سرگیجه شود. همچنین ممکن است فرد احساس کند که قلب او در حال پرش، بال زدن، تپش یا ضربان بیش از حد شدید یا سریع است.

فیبریلاسیون دهلیزی

بیماری فیبریلاسیون دهلیزی (Atrial Fibrillation) که AF یا AFib نیز نامیده می‌شود، ضربان قلب نامنظم است. این بدان معناست که ریتم طبیعی قلب به هم ریخته است. در این بیماری به طور معمول، ابتدا قسمت بالای قلب (دهلیزها) و سپس قسمت پایین (بطن‌ها) فشرده می‌شود. مشکل از قسمت بالای قلب شروع می‌شود. وقتی فرد مبتلا به این بیماری است، سیگنال‌های الکتریکی که این فرآیند را کنترل می‌کنند از بین می‌روند و دهلیزها به جای کار کردن با هم، به طور مستقل عمل کنند.

انواع آریتمی فیبریلاسیون دهلیزی

پروکسیسمال(حمله‌ای): در این حالت ضربان قلب نامنظم و سریع در بیشتر مواقع خودشان بهبود می‌یابند. این نوع آریتمی فیبریلاسیون دهلیزی معمولا هفت روز یا کمتر طول می‌کشد.
پایدار:‌ بیشتر از یک هفته طول می‌کشد و می‌تواند به نوع دائمی تبدیل شود.
دائم: در این حالت ریتم نرمال قلب نمی‌تواند به حالت قبل بازگردد.

علائم فیبریلاسیون دهلیزی

احساس تپش قلب سریع
درد قفسه سینه
سرگیجه
خستگی
سبکی سر
کاهش توانایی ورزش کردن
تنگی نفس
ضعف

علل فیبریلاسیون دهلیزی

مشکلات در ساختار قلب شایع‌ترین علت فیبریلاسیون دهلیزی است. بیماری‌های قلبی و مشکلات سلامتی که می‌توانند باعث AFib شوند؛ عبارتند از:

نقص مادرزادی قلب
مشکلی در ضربان ساز طبیعی قلب، به نام سندرم سینوس
اختلال در خواب
حمله قلبی
بیماری دریچه قلب
فشار خون بالا
بیماری‌های ریوی، از جمله ذات الریه
شریان‌های باریک یا مسدود شده
بیماری تیروئید
عفونت‌های ناشی از ویروس‌ها
مصرف بیش از حد الکل یا کافئین
مصرف مواد مخدر
سیگار کشیدن یا استفاده از تنباکو
مصرف داروهای حاوی محرک

چه چیزی باعث فیبریلاسیون دهلیزی می شود؟

برای درک علل فیبریلاسیون دهلیزی، ممکن است دانستن نحوه ضربان قلب مفید باشد:
قلب چهار حفره دارد:
دو حفره فوقانی دهلیز نامیده می‌شوند.
دو حفره پایینی بطن نامیده می‌شوند.
در داخل حفره بالای سمت راست قلب، گروهی از سلول‌ها به نام گره سینوسی وجود دارد. گره سینوسی سیگنال‌هایی را می‌دهد که ضربان قلب را شروع می‌کند. سیگنال‌ها در حفره‌های بالای قلب حرکت می‌کنند. سپس، سیگنال‌ها به گروهی از سلول‌ها به نام گره AV می‌رسند، جایی که معمولاً سرعتشان کاهش می‌یابد. سپس سیگنال‌ها به حفره‌های پایین قلب می‌روند.
در یک قلب سالم، این فرآیند سیگنالینگ معمولاً به آرامی انجام می‌شود. ضربان قلب در حالت استراحت معمولاً 60 تا 100 ضربه در دقیقه است. اما در فیبریلاسیون دهلیزی، سیگنال‌ها در حفره‌های فوقانی قلب آشفته هستند. در نتیجه، حفره‌های بالایی می لرزند. گره AV پر از سیگنال‌هایی است که سعی می‌کنند به حفره‌های پایینی قلب برسند. این باعث ریتم سریع و نامنظم قلب می‌شود. در افراد مبتلا به AFib، ضربان قلب ممکن است بین 100 تا 175 ضربه در دقیقه باشد.

فیبریلاسیون دهلیزی چگونه تشخیص داده می شود؟

متداول ترین آزمایشات مورد استفاده برای تشخیص فیبریلاسیون دهلیزی عبارتند از:

الکتروکاردیوگرام (ECG یا EKG)
هولتر مانیتور
مانیتورینگ قابل حمل (Portable event monitor)
مانیتور ترانس تلفنی (Transtelephonic monitor)

خطرات فیبریلاسیون دهلیزی چیست؟

لخته شدن خون یکی از عوارض خطرناک بیماری فیبریلاسیون دهلیزی است. لخته شدن خون می‌تواند منجر به سکته شود. خطر سکته مغزی ناشی از فیبریلاسیون دهلیزی با افزایش سن افزایش می‌یابد. سایر شرایط سلامتی نیز ممکن است خطر سکته مغزی را به دلیل بیماری فیبریلاسیون دهلیزی افزایش دهند. این شرایط عبارتند از:

فشار خون بالا
دیابت
نارسایی قلبی
برخی از انواع بیماری دریچه قلب

پیشگیری از فیبریلاسیون دهلیزی

انتخاب سبک زندگی سالم می‌تواند خطر بیماری قلبی را کاهش دهد و ممکن است از فیبریلاسیون دهلیزی جلوگیری کند. در اینجا چند نکته اساسی برای سلامت قلب آورده شده است:

فشار خون بالا، کلسترول بالا و دیابت را کنترل کنید.
سیگار نکشید و از تنباکو استفاده نکنید.
از رژیم غذایی کم نمک و چربی اشباع شده استفاده کنید.
حداقل 30 دقیقه در روز ورزش کنید.
وزن خود را کنترل کنید.
استرس خود را کاهش دهید و آن را مدیریت کنید.

چه عواملی منجر به فیبریلاسیون دهلیزی می شوند؟

سن: خطر ابتلا به فیبریلاسیون دهلیزی با افزایش سن افزایش می‌یابد.
مصرف کافئین، نیکوتین یا مواد مخدر: کافئین، نیکوتین و برخی داروها مانند آمفتامین‌ها و کوکائین‌ می‌توانند باعث تپش قلب شوند. استفاده از این مواد ممکن است منجر به ایجاد آریتمی‌های جدی‌تر نیز شود.
نوشیدن بیش از حد الکل: نوشیدن بیش از حد الکل می‌تواند بر سیگنال‌های الکتریکی در قلب تأثیر بگذارد و خطر فیبریلاسیون دهلیزی را افزایش دهد.
تغییر در سطح مواد معدنی بدن: مواد معدنی موجود در خون به نام الکترولیت‌ها مانند پتاسیم، سدیم، کلسیم و منیزیم به ضربان قلب کمک می‌کنند. اگر این مواد خیلی کم یا خیلی زیاد باشند، ممکن است ضربان قلب نامنظم رخ دهد.
سابقه خانوادگی: افزایش خطر فیبریلاسیون دهلیزی در برخی خانواده‌ها رخ می‌دهد.
مشکلات قلبی یا جراحی قلب: بیماری عروق کرونر، بیماری دریچه قلب و مشکلات قلبی در بدو تولد خطر ابتلا به AFib را افزایش می‌دهد. سابقه حمله قلبی یا جراحی قلب نیز احتمال ابتلای فرد به این بیماری را افزایش می‌دهد.
فشار خون بالا: فشار خون بالا خطر ابتلا به بیماری عروق کرونر را افزایش می‌دهد. با گذشت زمان، فشار خون بالا ممکن است باعث شود بخشی از قلب سفت و ضخیم شود. این می‌تواند نحوه حرکت سیگنال‌های ضربان قلب را در قلب تغییر دهد.
چاقی: افرادی که چاق هستند بیشتر در معرض خطر ابتلا به فیبریلاسیون دهلیزی هستند.
برخی داروها و مکمل‌ها: برخی از داروهای تجویزی می‌توانند باعث نامنظم شدن ضربان قلب شوند.

نتیجه‌گیری

به طور کلی بهتر است برای جلوگیری از بیماری فیبریلاسیون دهلیزی از یک زندگی سالم پیروی کنید و به صورت منظم ورزش کنید و قلب خود را هر چند وقت یکبار چکاپ کنید تا مشخص شود که آیا در معرض خطر ابتلا به این بیماری هستید یا خیر.

سوالات متداول

شدت علائم فیبریلاسیون دهلیزی در چه افرادی بیشتر است؟

افراد مبتلا به نارسایی قلبی، افراد دارای بیماری‌های ریوی و افرادی که دارای بیماری‌های مادرزادی قلبی هستند.

فیبریلاسیون دهلیزی چه خطراتی دارد؟

معمولاً فیبریلاسیون دهلیزی به خودی خود جان بیمار را به خطر نمی‌اندازد، بلکه باعث پیدایش مشکلاتی از قبیل احساس خستگی مزمن، نارسایی احتقانی قلب و سکته مغزی می‌شود.

چرا خطر سکته مغزی در افراد مبتلا به فیبریلاسیون دهلیزی بیشتر از سایر افراد است؟

ریتم نامنظم قلب در بیماری فیبریلاسیون دهلیزی موجب جمع شدن خون در حفره‌های قلب می‌شود و از این طریق احتمال سکته مغزی افزایش می‌یابد.

در چه گروهی از مبتلایان به فیبریلاسیون دهلیزی، خطر بروز سکته ‌مغزی بیشتر است؟

افراد مبتلا به فیبریلاسیون دهلیزی 5 تا 7 برابر بیشتر از افراد عادی در معرض سکته مغزی هستند.

نارسایی قلب چه ارتباطی با فیبریلاسیون دهلیزی دارد؟

نارسایی قلبی باعث عدم پمپاژ مناسب خون در سرتاسر بدن می‌شود. فیبریلاسیون دهلیزی نیز منجر به اختلال ریتم ضربان‌های قلب و افزایش احتمال تشکیل لخته‌های خونی می‌شود. اگر این دو اختلال همزمان در بدن فرد یافت شوند؛ خطر ابتلا به سکته مغزی را افزایش می‌دهند.

:Source
mayoclinic