سرطان پوست، از علائم تا راه های تشخیص و درمان سرطان پوست

سرطان پوست یکی از انواع سرطان است که از سلول‌های پوست شروع می‌شود. پوست بزرگترین عضو بدن است و دارای لایه‌های مختلفی است. هنگامی که برخی از سلول‌های پوست شروع به رشد غیر طبیعی و غیرقابل کنترل می‌کنند، می‌تواند منجر به سرطان پوست شود. بررسی منظم پوست و محافظت از آن در برابر نور خورشید گام‌ مهمی در پیشگیری از سرطان پوست است.
اگر متوجه لکه‌ها، خال‌ها یا تغییرات غیرعادی در پوست خود شدید، بهتر است با پزشک مشورت کنید. سرطان پوست معمولاً در صورت تشخیص زودهنگام به خوبی قابل درمان است، بنابراین مهم است که آگاه باشید و از پوست خود مراقبت کنید.

سرطان پوست چیست؟

سرطان پوست زمانی اتفاق می‌افتد که سلول‌های پوست به طور غیر طبیعی رشد می‌کنند که معمولاً در اثر قرار گرفتن بیش از حد در معرض اشعه ماوراء بنفش (UV) خورشید می‌باشد. رشد کنترل نشده سلول‌های غیرطبیعی باعث ایجاد تومور در پوست می‌شود. تومورها یا خوش خیم (غیر سرطانی) یا بدخیم هستند. سرطان پوست شایع ترین نوع سرطان است. این بیماری عمدتا قابل پیشگیری است و گزینه‌های درمانی موثری در دسترس است.

انواع سرطان پوست

• کارسینوم بازال (BCC): بیش از 80 درصد از سرطان‌های پوستی را تشکیل می‌دهد و در قسمت‌هایی از بدن ایجاد می‌شود که که بیشتر در معرض نور خورشید قرار می‌گیرند.
• کارسینوم سلول سنگفرشی (SCC): دومین نوع شایع سرطان پوست است. از لایه بیرونی پوست شروع می‌شود و در صورت عدم درمان به بافت زیرین نفوذ می‌کند. این سرطان در صورت تشخیص زودهنگام به راحتی قابل درمان است، اما در بعضی از موارد، این سرطان به سایر قسمت‌های بدن گسترش می‌یابد. احتمال بیشتری نسبت به کارسینوم سلول پایه برای حمله به بافت چربی زیر پوست دارد.
• ملانوم: ملانوم بدخیم، جدی‌ترین نوع سرطان پوست است و بیشترین مرگ و میر را نیز به همراه دارد. با این حال، اگر به موقع تشخیص داده شود و برداشته شود، قابل درمان است. ملانوما در خال‌ها یا سایر ضایعات روی پوست طبیعی شروع می‌شود. ملانوم‌ها در ملانوسیت‌ها، سلول‌های پوستی که رنگدانه قهوه‌ای معروف به ملانین را تولید می‌کنند، تشکیل می‌شوند و هنگام قرار گرفتن در معرض نور خورشید تیره می‌شوند.
• کارسینوم سلول مرکل: در سلول‌هایی ایجاد می‌شود که به پوست حس لامسه می‌دهد و ممکن است به مغز، استخوان‌ها، کبد یا ریه متاستاز دهد.
• سارکوم کاپوسی (KS) : توسط ویروس هرپس انسانی 8 و در رگ‌های خونی پوست ایجاد می‌شود.
• کراتوز اکتینیک: یک رشد پیش سرطانی است که ممکن است به کارسینوم سلول سنگفرشی تبدیل شود.
• لنفوم پوست: به آن لنفوم جلدی نیز گفته می‌شود که نوعی لنفوم غیر هوچکین است.
• کراتوآکانتوما: معمولاً یک تومور خوش‌خیم (غیر سرطانی) است که خود به خود از بین می‌رود، اما اگر به رشد خود ادامه دهد مانند سرطان‌های سلول سنگفرشی پوست درمان می‌شود.

علائم سرطان پوست

علائم هشدار دهنده زیادی برای سرطان پوست وجود دارد. این علائم ممکن است شامل تغییرات پوستی، لک‌های غیر معمول، تغییرات در خال‌ها و زخم‌هایی که خونریزی می‌کنند؛ باشد. علائم هشدار دهنده سرطان پوست می‌تواند متفاوت باشد. برخی از علائم به راحتی قابل تشخیص هستند، در حالی که برخی دیگر ظریف‌تر و تشخیص آن‌ها دشوار است. علائم سرطان پوست که باید مراقب آن‌ها باشید:

• تغییر در اندازه، شکل یا رنگ خال
• خارش یا خونریزی خال‌ها
• زخم هایی که به نظر نمی‌رسد التیام پیدا کنند یا مدام عود می‌کنند.
• لکه‌های جدیدی که روی پوست ظاهر می‌شوند.
• تغییرات غیرمعمول روی پوست
• خارش یا درد در ناحیه خاصی از پوست که تداوم می یابد.

علل ابتلا به سرطان پوست

• قرار گرفتن در معرض اشعه ماوراء بنفش که شایع ترین علت سرطان پوست است.
• سرکوب سیستم ایمنی یا اختلال در سیستم ایمنی
• قرار گرفتن در معرض سطوح بالای پرتو
• تماس با برخی مواد شیمیایی مانند آرسنیک و هیدروکربن‌های موجود در قیر، روغن‌ها و دوده

تشخیص سرطان پوست

ممکن است پزشکان آزمایشات جامعی را برای تشخیص هر گونه سرطان پوست ارائه دهند، از جمله:

1. معاینه فیزیکی: بررسی پوست توسط پزشک متخصص انجام می‌شود.
2. درماتوسکوپی: شامل استفاده از یک ابزار بزرگنمایی ویژه به نام درماتوسکوپ برای بررسی جزئیات بیشتر سطح پوست است. این به پزشکان کمک می‌کند ساختارهایی را در زیر سطح پوست ببینند که ممکن است با چشم غیر مسلح قابل مشاهده نباشند.
3. بیوپسی: اگر ناحیه مشکوکی شناسایی شود، ممکن است بیوپسی انجام شود. نمونه کوچکی از پوست آسیب دیده برداشته می‌شود و برای تجزیه و تحلیل به آزمایشگاه فرستاده می‌شود.
4. سی‌تی‌اسکن از کل بدن: در برخی موارد، به ویژه برای افرادی که در معرض خطر سرطان پوست هستند، پزشکان ممکن است عکس‌های دقیقی از کل بدن بگیرند تا به تغییرات در طول زمان پی ببرند.
5. بیوپسی غدد لنفاوی: برای انواع خاصی از سرطان پوست، مانند ملانوما، اگر خطر گسترش سرطان به غدد لنفاوی مجاور وجود داشته باشد، ممکن است بیوپسی غدد لنفاوی انجام شود که شامل شناسایی و برداشتن غدد لنفاوی است که می‌تواند اطلاعات مهمی در مورد گسترش بیماری ارائه دهد.

درمان سرطان پوست

درمان سرطان پوست بستگی به نوع، اندازه و محل آن دارد. اکثر سرطان های پوست با موفقیت درمان می شوند به خصوص اگر زود تشخیص داده شوند. انواع درمان‌های سرطان پوست شامل موارد زیر است:

1. جراحی‌ها: جراحی رایج ترین درمان سرطان پوست است. برخی از سرطان‌ها در طول بیوپسی به طور کامل از بین می‌روند. اگر سلول‌های سرطانی در حاشیه نمونه یافت شوند، ممکن است به درمان بیشتری نیاز داشته باشند. برخی سرطان‌های بزرگ پوست ممکن است نیاز به پیوند پوست برای پوشاندن زخم داشته باشند. برای سرطان‌هایی که در نواحی سخت تحت عمل جراحی قرار دارند،مانند چشم‌ها، ممکن است از تکنیکی به نام جراحی Mohs  استفاده شود. سایر روش های جراحی شامل کورتاژ و الکترودسیکیشن است. این روش ها معمولا توسط متخصص پوست انجام می‌شود.
2. درمان های موضعی: این درمان‌ها شامل استفاده از کرم، لوسیون یا ژل روی پوست است. پوست درمان شده معمولاً برای چند هفته تاول می‌زند، پوسته می‌شود یا ترک می‌خورد. این نشانه‌ای است که سلول‌های سرطانی در حال نابودی هستند و پوست جدید و سالم جایگزین آن می‌شود.
3. کرایوتراپی: از نیتروژن مایع برای انجماد و حذف لکه‌های خورشیدی استفاده می‌شود.
4. درمان فوتودینامیک: درمانی است که از داروهای خاصی که گاهی اوقات عوامل حساس کننده به نور نامیده می‌شوند که با نور برای از بین بردن سلول سرطانی استفاده می‌شود.
5. پرتودرمانی: پرتودرمانی برای از بین بردن سرطان در نواحی کمتر مناسب برای جراحی (مانند صورت) استفاده می‌شود. همچنین ممکن است پس از جراحی برای کاهش احتمال بازگشت سرطان استفاده شود.
6. بیوپسی غدد لنفاوی: پزشک ممکن است برداشتن غدد لنفاوی نزدیک به سرطان پوست را برای کاهش خطر بازگشت یا گسترش سرطان توصیه کند.

سوالات متداول

چه کسانی به سرطان پوست مبتلا می شوند؟

افراد با پوست سفید و روشن نسبت به افرادی که پوست تیره‌تر دارند بیشتر در معرض خطر ابتلا به سرطان هستند. همچنین افرادی که در مناطقی زندگی می‌کنند که در تمام طول سال در معرض نور خورشید قرار می‌گیرند یا کسانی که زمان زیادی را در خارج از منزل بدون ضد آفتاب می‌گذرانند، در معرض خطر بیشتری قرار دارند.

سرطان پوست چگونه تشخیص داده می شود؟

پزشک ناحیه مورد نظر را بررسی می‌کند و از بیمار در مورد سابقه خانوادگی، سابقه پزشکی و قرار گرفتن در معرض نور خورشید می‌پرسد. اگر مشکوک به سرطان پوست باشد، بیمار را به یک متخصص پوست ارجاع می‌دهد. متخصص پوست می‌تواند بیوپسی را انجام دهد. نمونه برای تجزیه و تحلیل به آزمایشگاه فرستاده می‌شود.

سرطان پوست چگونه درمان می شود؟

رایج ترین درمان سرطان پوست جراحی است. کارسینوم سلول بازال و سلول سنگفرشی معمولاً با جراحی برداشته می‌شود. اگر سرطان به سایر قسمت‌های بدن گسترش یافته باشد، شیمی‌درمانی، ایمونوتراپی یا درمان‌های هدفمند ممکن است به عنوان بخشی از برنامه درمانی گنجانده شود.

علائم گسترش سرطان پوست چیست؟

ملانوما می‌تواند به سایر قسمت‌های بدن از جمله غدد لنفاوی، مغز، کبد و ریه ها سرایت کند. علائم می‌توانند سرنخ‌هایی از محل گسترش سرطان بدهد. سرطانی که فراتر از قسمت اصلی بدن گسترش یافته است، سرطان متاستاتیک نامیده می‌شود. علائم عمومی سرطان پوست متاستاتیک می‌تواند شامل خستگی، بی حالی، کاهش وزن باشد.

آیا سرطان پوست درد دارد؟

با توجه به منبع مورد اعتماد انجمن سرطان آمریکا، اکثر سرطان‌های پوست تا زمانی که به اندازه کافی بزرگ نشوند، علائم دردناکی ایجاد نمی‌کنند. گاهی اوقات سرطان پوست باعث درد می‌شود. اگر سرطان در امتداد عصب پخش شود، می‌تواند باعث خارش، درد یا بی حسی شود.

:Sources
webmd
link.springer