انواع بیماری های چشم و راه های درمان آن

انواع بیماری های چشم و مشکلات بینایی وجود دارد. برخی درمان ندارند، اما بسیاری دیگر قابل درمان هستند. شما می‌توانید با پیروی از یک سبک زندگی سالم، مراجعه منظم به متخصص چشم و مصرف قرص و مکمل تقویت چشم به سلامت چشم خود کمک کنید.

عیوب انکساری چشم

زمانی اتفاق می‌افتد که شکل چشم مانع از متمرکز شدن نور بر روی شبکیه شود. هر نوع عیوب انکساری متفاوت است، اما همه آن‌ها دید واضح را سخت می‌کنند. عیوب انکساری رایج ترین نوع مشکل بینایی است. بیش از 150 میلیون آمریکایی دارای عیب انکساری هستند. بیش‌تر انواع عیوب انکساری، مانند نزدیک بینی، معمولا از دوران کودکی شروع می‌شود. پیرچشمی در بزرگسالان 45 سال و بالاتر شایع است. 4 نوع رایج عیوب انکساری وجود دارد:

• نزدیک بینی: باعث می‌شود اشیاء دور تار به نظر برسند و معمولاً بین سنین 6 تا 14 سالگی شروع می‌شود. نزدیک ‌بینی می‌تواند خطر ابتلا به سایر بیماری های چشمی مانند جداشدگی شبکیه را افزایش دهد.
• دوربینی: باعث می‌شود اجسام مجاور تار به نظر برسند.
• آستیگماتیسم: می‌تواند اجسام دور و نزدیک را تار نشان دهد. آستیگماتیسم زمانی اتفاق می‌افتد که قرنیه یا عدسی شکلی متفاوت از حالت عادی داشته باشد، که در اینصورت نور هنگام ورود به چشم خمیده می‌شود. افراد مبتلا به آستیگماتیسم اغلب دارای عیب انکساری دیگری مانند نزدیک بینی یا دوربینی هستند.
• پیرچشمی: دیدن مسائل را از نزدیک برای افراد میانسال و مسن سخت می‌‌کند. با افزایش سن، عدسی چشم سخت‌تر می‌شود و تمرکز نور بر روی شبکیه را متوقف می‌کند. همه افراد با افزایش سن، معمولاً پس از 45 سالگی، دچار پیر چشمی می‌شوند. بسیاری از افراد علاوه بر پیرچشمی، عیب انکساری دیگری نیز دارند.

بیماری انحراف چشم (Strabismus)

در حالت عادی چشمان ما به آرامی و متقارن حرکت می‌کنند. هنگامی که ما درگیر مکالمه می‌شویم یا با محیط خود تعامل می‌کنیم، چشمان ما به طور طبیعی روی نقاط مختلف مورد علاقه تمرکز می‌کنند. انحراف چشم به هرگونه ناهماهنگی یا عدم تقارن قابل توجه در حرکت چشم اشاره دارد. ناهماهنگی چشم ها استرابیسم نامیده می‌شود و می‌تواند منجر به اختلال در روند رشد بینایی شود. همه استرابیسم‌ها در بدو تولد رخ نمی‌دهند. به دلایل مختلفی ممکن است چشم دچار این مشکل شود. بسته به علت اختلال و شدت آن، علائم بینایی متفاوت خواهد بود.

تنبلی چشم (آمبلیوپی)

تنبلی چشم یا آمبلیوپیا (Amblyopia) یکی از انواع بیماری های چشمی است که در حدود ۳ درصد از افراد دیده می‌شود. آمبلیوپی کاهش بینایی در یک چشم است که به دلیل رشد غیرطبیعی بینایی در اوایل زندگی ایجاد می‌شود. این بیماری معمولاً از بدو تولد تا 7 سالگی ایجاد می‌شود. علت اصلی کاهش بینایی در بین کودکان است. به ندرت تنبلی چشم در هر دو چشم ایجاد می‌شود. تشخیص و درمان به موقع می‌تواند به پیشگیری از مشکلات طولانی مدت بینایی کودک کمک کند. چشمی که بینایی ضعیف‌تری دارد معمولاً با عینک یا لنزهای تماسی قابل اصلاح است. علائم و نشانه‌های تنبلی چشم عبارتند از:

• انحراف چشم به سمت داخل یا بیرون
• دید عمقی ضعیف
• عدم تشخیص دور یا نزدیک بودن یک شیء
• کج شدن غیر طبیعی سر
• نتایج غیر طبیعی تست‌های غربالگری بینایی
• عدم هماهنگی در کارکرد چشم‌ها

بیماری خشکی چشم

خشکی چشم یا سندروم خشکی چشم (Dry Eye Syndrome) یکی از انواع بیماری های چشم در میان کودکان و بزرگسالان است. این بیماری زمانی اتفاق می‌افتد که غده‌های چشمی، اشک بسیار کمی تولید می‌کنند. خشکی چشم ناشی از دلایل مختلفی است، اما افزایش سن عامل اصلی است. با افزایش سن، تولید اشک کاهش می‌یابد. اگرچه این بیماری در زنان و مردان رخ می‌دهد، اما زنان یائسه بیشتر تحت تأثیر قرار می‌گیرند. سایر دلایل خشکی چشم می‌تواند شامل موارد زیر باشد:

• بیماری‌هایی مانند آرتریت روماتوئید، لوپوس، بیماری گریوز، دیابت، اسکلرودرمی و سندرم شوگرن
• تغییرات هورمونی در زنان پس از یائسگی و در دوران بارداری
• نگاه کردن به صفحه کامپیوتر برای مدت طولانی
• عوامل محیطی
• برخی داروها از جمله آرام بخش‌ها، آنتی‌هیستامین‌ها و داروهای خاص قلب

آب سیاه یا گلوکوم

‌گلوکوم وضعیتی است که به عصب بینایی چشم آسیب می‌رساند و با گذشت زمان بدتر می‌شود. افزایش فشار در چشم که فشار داخل چشمی نامیده می‌شود، می‌تواند به عصب بینایی آسیب برساند که تصاویر را به مغز ارسال می‌کند. اگر آسیب بدتر شود، گلوکوم می‌تواند باعث از دست دادن دائمی بینایی یا حتی کوری در طی چند سال شود. علل کمتر شایع گلوکوم عبارتند از: آسیب شدید یا شیمیایی به چشم، عفونت شدید چشم، انسداد عروق خونی داخل چشم و شرایط التهابی.
در شبکیه دو نوع سلول وجود دارد که نور را تشخیص می‌دهند و به آن‌ها سلول‌های استوانه‌ای و مخروطی می‌گویند. سلول‌های استوانه‌‌ای فقط نور و تاریکی را تشخیص می‌دهند و به نور کم بسیار حساس هستند. سلول‌های مخروطی رنگ را تشخیص می‌دهند و در نزدیکی مرکز دید شما متمرکز می‌شوند. کوررنگی زمانی رخ می‌دهد که یک یا چند سلول مخروطی وجود نداشته باشند و رنگی متفاوت از حالت عادی تشخیص دهند.

شب کوری یکی از انواع بیماری های چشم

این عارضه که پزشک آن را نیکتالوپیا می‌نامد، دید در شب یا در نور ضعیف را سخت می‌کند. این یک بیماری نیست، بلکه نشانه مشکل دیگری مانند نزدیک بینی درمان نشده است. افراد مبتلا به شب کوری در شب یا در محیط‌های کم نور، دید ضعیفی را تجربه می‌کنند. برخی از انواع شب کوری قابل درمان هستند در حالی که انواع دیگر قابل درمان نیستند. شب کوری دلایل زیادی دارد که عبارتند از:

• نزدیک بینی
• گلوکوم
• آب مروارید
• دیابت
• رتینیت پیگمانتوزا
• کمبود ویتامین A
• قوز قرنیه

ناخنک چشم (Pterygium)

ناخنک چشم، ضایعه‌ای گوشتی است که از سمت بینی شروع ‌شده و به سمت قرنیه چشم شروع به حرکت می‌کند. این بافت اضافی به‌تدریج روی سفیدی چشم را پوشانده و اگر به سیاهی و قرنیه چشم برسد می‌تواند مشکلاتی در بینایی مانند تاری دید و دوبینی ایجاد کند. اگر ناخنک در هر دو چشم بیمار رشد کند، ناخنک دوطرفه نامیده می‌شود.
ناخنک همیشه علائمی ایجاد نمی‌کند. علائم شایع عبارتند از: قرمزی، تاری دید و سوزش چشم. همچنین ممکن است سوزش یا خارش نیز احساس شود. علت دقیق ناخنک ناشناخته است اما قرار گرفتن بیش از حد در معرض اشعه ماوراء بنفش (UV) می‌تواند منجر به ناخنک شود. همچنین اکثر افرادی که در آب و هوای گرم زندگی می‌کنند و زمان زیادی را در فضای باز و محیط‌های آفتابی می‌گذرانند؛ رخ می‌دهد.

بیماری آب مروارید

آب مروارید یکی از انواع بیماری های چشم است که در آن عدسی چشم کدر می‌شود. کدر شدن عدسی از عبور پرتوهای نور و تمرکز بر روی شبکیه جلوگیری می‌کند. در مراحل اولیه، آب مروارید ممکن است مشکلی ایجاد نکند. کدر بودن ممکن است تنها قسمت کوچکی از عدسی را تحت تاثیر قرار دهد. با این حال، آب مروارید ممکن است در طول زمان بزرگ‌تر شود و بیشتر عدسی را تحت تاثیر قرار دهد و دید را سخت‌تر کند. آب مروارید نمی‌تواند از یک چشم به چشم دیگر سرایت کند. با این حال، بسیاری از افراد در هر دو چشم دچار آب مروارید می‌شوند. آب مروارید انواع مختلفی دارد که عبارتند از:

• آب مروارید مرتبط با سن: اکثریت آب مروارید مربوط به افزایش سن است.
• آب مروارید مادرزادی: برخی از نوزادان با آب مروارید متولد می‌شوند. برخی از آب مرواریدهای مادرزادی بر بینایی تأثیر نمی‌گذارند، اما برخی دیگر تأثیر و باید برداشته شوند.
• آب مروارید ثانویه: آب مروارید ثانویه معمولاً به دلیل بیماری دیگری در بدن (مانند دیابت) اتفاق می‌افتد. آب مروارید ثانویه نیز با مصرف استروئید مرتبط است.
• آب مروارید تروماتیک: آسیب به یک یا هر دو چشم ممکن است باعث ایجاد آب مروارید ضربه‌ای شود.

شالازیون یا کیست چشم

شالازیون یک توده یا کیست کوچک با رشد آهسته است که در داخل پلک ایجاد می‌شود. برآمدگی شالازیون ممکن است خود به خود برطرف شود و درمان‌های خانگی می‌توانند به بهبود آن کمک کنند. درمان‌های پزشکی ممکن است در برخی موارد ضروری باشد. زمانی که غده میبومین در لبه پلک مسدود یا ملتهب شود، شالازیون ایجاد می‌شود. علائم شالازیون شامل موارد زیر است:

• در مراحل اولیه، شالازیون به صورت یک ناحیه کوچک و ملتهب از پلک ظاهر می‌شود. در عرض چند روز، این التهاب می‌تواند به یک توده بدون درد تبدیل شود.
• شالازیون می‌تواند در پلک بالا یا پایین ظاهر شود، اما در پلک بالایی شایع‌تر است. اگرچه شالازیا به طور کلی بدون درد است، اما می‌تواند باعث آبریزش چشم و تحریک خفیف شود.
• شالازیون در مراحل پیشرفته‌تر ممکن است روی کره چشم فشار بیاورد و منجر به تاری دید شود. این وضعیت معمولاً باعث درد یا تورم کل پلک نمی‌شود.

آلرژی چشم

آلرژی چشمی نیز یکی دیگر از انواع بیماری های چشم محسوب می‌شود که به آن ورم ملتحمه آلرژیک نیز گفته می‌شود. آلرژی چشمی بسیار شایع است و زمانی رخ می‌دهد که چشم به چیزی که آن را تحریک می‌کند (به نام آلرژن) واکنش نشان می‌دهد. چشم‌ها ماده‌ای به نام هیستامین برای مبارزه با آلرژن تولید می‌کنند. در نتیجه پلک‌ها، قرمز، متورم و خارش‌دار می‌شوند. برخلاف سایر انواع ورم ملتحمه، آلرژی چشمی از فردی به فرد دیگر سرایت نمی‌کند. شایع‌ترین علائم آلرژی چشمی عبارتند از:

• چشم‌های قرمز، متورم یا خارش٬دار
• سوزش یا پارگی چشم
• حساسیت به نور

قوز قرنیه

قوز قرنیه با نازک شدن قرنیه و بی نظمی سطح قرنیه مشخص می‌شود. لایه میانی ضخیم‌ترین قسمت قرنیه است که بیشتر از آب و پروتئینی به نام کلاژن تشکیل شده است. کلاژن قرنیه را قوی و انعطاف‌پذیر می‌کند و به حفظ شکل منظم و گرد آن کمک می‌کند. قرنیه سالم نور را متمرکز می‌کند. با قوز قرنیه، قرنیه نازک می‌شود و در نتیجه باعث از دست دادن بینایی می‌شود. قوز قرنیه به طور کلی از دوران بلوغ شروع می‌شود. هیچ راهی برای پیش‌بینی سرعت پیشرفت بیماری وجود ندارد. قوز قرنیه به طور معمول هر دو چشم را درگیر می‌کند.
بسیاری از بیماران قوز قرنیه از ابتلا به این بیماری بی اطلاع هستند. اولین علامت، تاری دید یا دید ضعیف است که به راحتی قابل اصلاح نیست. سایر علائم قوز قرنیه عبارتند از:

• تابش خیره کننده نور چراغ‌ها
• مشکل دید در شب
• سوزش چشم یا سردرد همراه با چشم درد
• افزایش حساسیت به نور روشن
• تیرگی در دید

بیماری چشم صورتی

چشم صورتی التهاب غشای شفافی است که پلک و کره چشم را می‌پوشاند. هنگامی که رگ‌های خونی کوچک، متورم و تحریک می‌شوند، بیشتر قابل مشاهده هستند. چشم صورتی اغلب در اثر عفونت ویروسی ایجاد می‌شود. همچنین می‌تواند ناشی از عفونت باکتریایی یا واکنش آلرژیک باشد. اگرچه چشم صورتی می‌تواند تحریک کننده باشد اما به ندرت بینایی را تحت تاثیر قرار می‌دهد. از آنجایی که چشم صورتی می‌تواند مسری باشد، تشخیص زودهنگام و انجام برخی اقدامات احتیاطی می‌تواند به محدود کردن گسترش آن کمک کند. علائم بیماری چشم صورتی شامل موارد زیر است:

• قرمزی در یک یا هر دو چشم
• خارش در یک یا هر دو چشم
• ترشح چشم
• حساسیت به نور یا فوتوفوبیا

اتساع یا گشادی مردمک چشم

زمانی که مردمک چشم فردی به روشی غیر عادی گشاد می‌شود، به آن میدریازیس می‌گویند. میدریازیس ممکن است به دلیل آسیب، عوامل روانی یا زمانی که فردی دارو را مصرف می‌کند، ایجاد شود. نقطه مقابل میدریاز، میوز نامیده می‌شود و زمانی است که عنبیه منقبض می‌شود و باعث ایجاد مردمک‌های بسیار کوچک می‌شود. میدریازیس می‌تواند یک مردمک را در یک زمان یا هر دو را در یک زمان مبتلا کند. میدریازیسی که فقط یک چشم را درگیر می‌کند آنیزوکوریا نامیده می‌شود. تخمین زده می‌شود که از هر 5 نفر 1 نفر با مردمک‌هایی با اندازه‌های کمی متفاوت به دنیا می‌آیند و چشمان آن‌ها معمولاً به تغییرات نور واکنش نشان می‌دهند. میدریازیس ممکن است به دلایل زیر اتفاق بیفتد:

• آنتی‌کولینرژیک‌ها: آنتی‌کولینرژیک‌ها موادی هستند که مانع از انتقال مواد شیمیایی خاص به چشم و همچنین عضلات و غدد خاص می‌شوند. آنتی‌کولینرژیک‌ها باعث گشادتر شدن مردمک چشم می‌شوند. آنتی‌کولینرژیک‌ها معمولاً در داروهای تجویزی یافت می‌شوند. اگر میدریازیس ناشی از داروهای تجویزی باشد، ممکن است تاری دید و سرگیجه نیز داشته باشید. قطع این داروها باید مردمک چشم شما را به حالت عادی برگرداند.
• آسیب به چشم: آسیب به چشم، مانند ضربه‌های ناشی از ضربه بلانت، ممکن است به اعصاب کنترل‌کننده مردمک یا عنبیه، آسیب برساند. این می‌تواند پاسخ طبیعی مردمک‌ها به سطوح نور در محیط را مختل کند. سایر علائم بسته به علت آسیب متفاوت خواهد بود.
• افزایش اکسی‌توسین: افزایش سطح اکسی‌توسین ممکن است منجر به اتساع موقتی مردمک‌ها شود. اکسی‌توسین به دلیل ورزش و تعاملات فیزیکی یا اجتماعی صمیمی با افراد دیگر ترشح می‌شود.
• استفاده مواد مخدر: استفاده از داروهایی مانند کوکائین، اکستازی، مواد توهم‌زا و کریستال متامفتامین می‌تواند منجر به میدریازیس شود. محرک‌هایی مانند کوکائین سطح سروتونین را افزایش می‌دهند و اثرات مشابهی روی چشم ایجاد می‌کنند. سایر اثرات مصرف دارو شامل تضعیف سیستم ایمنی، حالت تهوع، ریتم غیر طبیعی قلب، آسیب کبدی می‌باشد.

سرطان چشم

سرطان زمانی شروع می‌شود که سلول‌ها شروع به رشد غیرطبیعی می‌کنند. سرطان چشم می‌تواند به هر سرطانی که از چشم شروع می‌شود اشاره داشته باشد. شایع ترین نوع سرطان چشم، ملانوم است. اما انواع دیگری از سرطان وجود دارد که بر انواع مختلف سلول‌های چشم تأثیر می‌گذارد.

• ملانوما داخل چشم (uveal melanoma): ملانوما داخل چشمی نوعی سرطان چشم (ملانوم) است که عنبیه، جسم مژگانی یا مشیمیه را درگیر می‌کند.
• تومور ملتحمه (Conjunctival tumors): ملتحمه، لایه محافظ شفاف در داخل پلک و روی سفیدی کره چشم است و مخاط مورد نیاز برای محافظت و نرم کردن سطح چشم را تولید می‌کند. تومورهای ملتحمه به چهار شکل اکواموس، ملانسیتیک، لنفوتیک و سارکوم کاپوزی، چشم‌ها را درگیر می‌کنند و باعث کاهش دید و بینایی می‌شوند.
• لنفوم داخل چشمی (Intraocular lymphoma): لنفوم، سرطانی است که از سلول‌های لنفوسیت شروع می‌شود. به لنفومی که داخل چشم ایجاد می‌شود لنفوم داخل چشمی اولیه (PIOL) می‌گویند که نوعی سرطان چشم و دومین تومور شایع بدخیم داخل چشم است.
• رتینوبلاستوما (Retinoblastom): رتینوبلاستوما یا گلیومای شبکیه‌ای (Glioma Retinae) از سرطان‌های نادر چشمی در کودکان زیر پنج سال است.
• سرطان چشم بدخیم: هرچند این بیماری، چندان شایع نیست، اما گاهی برخی تومورها بدخیم هستند و باعث ایجاد این بیماری، از نوع بدخیم می‌شوند و تاثیرشان روی بافت کاسه چشم ظاهر می‌شود.

نتیجه‌گیری

چشم به عنوان یکی از حساس‌ترین اعضای بدن شناخته می‌شود و در معرض آسیب‌های جدی بسیاری قرار دارد. از این رو شناخت انواع بیماری های چشم و علائم بروز آن‌ها بسیار مهم است و به تسریع روند درمان کمک شایانی می‌کند.

 

:Source
bausch